Fotografie en camera’s

1. Geschiedenis van fotografie en camera’s

Fotografie is het vak van foto's maken en alles wat daarbij ter sprake komt. Het woord is afgeleid van het Grieks en het betekent letterlijk 'schrijven met licht'.

De basis van fotografie is het vastleggen van de werkelijkheid met licht. Zo ga je van driedimensionaal naar een tweedimensionaal vlak. Dit gebeurde natuurlijk al met schilderen en tekenen, maar dat is met pigment, later wilden men ook met licht de werkelijkheid kunnen vastleggen.

Al voor Christus probeerde men licht vast te leggen: glas werd bijvoorbeeld gekleurd met chemicaliën.

In de loop der tijd hebben meerdere wetenschappers zich beziggehouden met spiegels en lenzen, zoals Claudius Ptolomaues. Hij beschreef het breken van licht door lenzen en het terugkaatsen van licht door spiegels.

In de zestiende eeuw bestond de camera obscura: in een donkere kamer/doos kan door een klein lichtgaatje een afbeelding van de buitenwereld ondersteboven worden geprojecteerd op de overliggende wand. Eerst werd dit alleen gebruikt als kermisattractie, en later pas serieus. In kleinere vorm was dit dus het begin van de fotografie.

Later werd de wand/plaat waarop een afbeelding werd geprojecteerd vervangen door een plaat met chemische stofjes die het licht vastlegden.

Het beeld gemaakt met de camera obscura was niet gefixeerd, waardoor het niet houdbaar bleef snel door andere belichting verloren ging. In 1819 ontdekte John Herschel fixeer.

In 1826 lukte het Joseph Nicéphore Niépce om voor het eerst een foto te maken die niet vervaagde. De belichtingstijd was maar liefst 8 uur!

Hoewel het principe van de fotografie hetzelfde is gebleven, werd na de eerste foto hard gewerkt om de kwaliteit ervan te verbeteren. Pas aan het eind van de negentiende eeuw waren camera’s zo doorontwikkeld dat ze klein en eenvoudig genoeg waren voor normale mensen en niet alleen voor professionele fotografen.

In deze tijd werd er nog gewerkt met negatieven die in een donkere kamer ontwikkeld moesten worden. Eerst met een lichtgevoelige plaat en later met fotorolletjes.

En in 1981 kwam er digitale fotografie.

1.2 Wat is digitale fotografie?

Digitale fotografie is het vastleggen van afbeeldingen met een digitale camera. Digitaal betekent dat het door de computer verwerkt kan worden. Een digitale camera is een camera waarbij de beeldvorming niet op film, maar door een lichtgevoelige sensor plaatsvindt, en vervolgens digitaal wordt verwerkt en opgeslagen.

In hoofdstuk 4 staat meer over de werking van verschillende digitale camera’s.

Er zijn veel voordelen aan digitale fotografie in plaats van traditionele fotografie:

Bij een digitale camera is er geen film of fotorolletje
Je kan de foto die je hebt gemaakt meteen
Er zijn geen kosten verbonden aan mislukte foto’s.
De snellere invoer voor bewerking op computers.
Met digitale camera’s is het relatief goedkoop meer beelden in de camera op te slaan, in vergelijking met traditionele camera’s.

2. Terminologie

Lenzen: een doorzichtig voorwerp – meestal van glas- waarmee lichtbundels convergent of divergent kunnen worden gemaakt.
Objectief: het onderdeel van een fotocamera om een object op de film of de beeldsensor af te beelden, meestal bestaande uit verschillende lenzen.
Negatief: een tussenstadium in het fotografische proces dat bij gebruik van de meest gangbare lichtgevoelige materialen noodzakelijk is om een beeld te kunnen maken.
Sluiter: een sluiter zorgt samen met het diafragma voor de belichting van een fotocamera.
Ontwikkelen: het omzetten van het beeld van een belichte, fotografische plaat/film/vel fotopapier naar een zichtbare afbeelding of beeld.
Lichtgevoelige plaat: een plaat waar chemische stoffen zijn aangebracht die reageren op licht.
Fotorolletje: een lichtdichte cassette met daarin een spoeltje met een strip waarop lichtgevoelige stoffen zijn aangebracht.
Diafragma: een opening in de lichtbaan van een lens/objectief die een bepaalde hoeveelheid licht door kan laten of kan tegenhouden.
Sluitertijd: de tijdsduur waarin de beeldsensor wordt blootgesteld aan licht.
Lichtgevoeligheid: dit beïnvloedt de belichting van de foto: hoe hoger het getal, hoe meer licht.
Witbalans: dit geeft aan welke kleur de camera als wit moet beschouwen.
Brandpuntafstand: de afstand in millimeters tussen de beeldsensor van een digitale camera en het centrum van de lens.
Scherptediepte: de afstand tussen de dichtstbijzijnde en verste punten die scherp worden afgebeeld.
RAW: een bestandsformaat dat wordt gebruikt in de professionele, digitale fotografie.
Pixels: een enkele gekleurde punt op het beeldscherm van een computer of in een digitaal beeld.
Optische zoom: de mate waarin een camera een bepaald voorwerp dichterbij kan halen zonder resolutie te verliezen.
Digitale zoom: het dichterbij halen van een bepaald voorwerp door middel van het uitvergroten van een deel van het eigenlijke beeld: hierdoor verlies je resolutie.
Compositie: de vormgeving van een foto.
Bokeh: Een groot diafragma en dus een kleine scherptediepte zorgt voor een zachte, wazige achtergrond genaamd bokeh.
Flare: dit ontstaat wanneer (zon)licht van net buiten de scène de lens binnendringt en op de sensor van het toestel valt, resulterende in een lichtvlek/lichtbundel.
Chromatische aberratie: het verschijnsel waarbij wit licht uiteen valt in verschillende kleuren wanneer het een lens binnendringt.
Ghosting: een lichtverschijnsel waarbij op je foto’s ‘bollen’ te zien zijn door dezelfde reden als bij flare.
Full-frame sensor: een beeldsensor die even groot is als het negatief in een 35-mm filmcamera.
Beeldsensor: een elektronisch component dat bestaat uit verschillende lichtgevoelige elementen en waarmee beelden elektronisch kunnen worden vastgelegd.
Belichtingsdriehoek: ISO, de sluitertijd en het diafragma bij elkaar.
HDR: dit duidt op beelden met een hoog dynamisch bereik: zowel zeer donkere delen als zeer heldere delen worden goed weergegeven.
Burst mode: een optie waarmee de camera foto's achter elkaar blijft maken zolang je je vinger op de ontspanknop houdt.
Pentaprisma: een vijfzijdig prisma dat een beeld omzet in een beeld in een vlak loodrecht op het eerste vlak.

Zoeker: een hulpmiddel om te bepalen wat er gefotografeerd of gefilmd wordt. De meeste zoekers bestaan als optisch systeem (met lenzen of spiegels) of zijn elektronisch, (bijvoorbeeld lcd-)zoekers.
Ontspanner: een knop voor de bediening van de sluiter van een fototoestel.
CCD: de beeldchip die wordt gebruikt in digitale camera`s, een vervanging voor film. Hiermee wordt het invallende licht naar elektronische informatie omgezet.

3. Welke soorten fotografie zijn er?

Er zijn erg veel soorten fotografie, bijvoorbeeld:

Nauurfotografie.

Portretfotografie.

Landschapsfotografie.

Architectuurfotografie.

Straatfotografie.

Reisfotografie.

Sportfotografie.

Studiofotografie.

Reportagefotografie.

Reclamefotografie.

En nog veel meer. Je kan fotografie ook in deze vier soorten opdelen:

Registrerende fotografie: fotografie die de wereld precies zoals deze in het echt is wil laten zien.
Formele/zakelijke fotografie: fotografie die de wereld óók zo objectief mogelijk probeert weer te geven. Hierbij kan er wel iets in scène zijn gezet, maar de manier van fotograferen is gericht op een bepaalde zakelijkheid/neutraliteit.
Geënsceneerde fotografie: de naam zegt het al: fotografie die in scène is gezet.
Conceptuele fotografie: fotografie waarbij de fotograaf zijn eigen concept gebruikt.

4. Wat voor soorten camera’s zijn er?

Er bestaan veel soorten camera’s, de driedeling die vaak gemaakt wordt is:

Spiegelreflexcamera

Een spiegelreflexcamera heeft een verwisselbare lens. Je koopt de basis van de camera, waar je allerlei extra’s aan toe kunt voegen, bijvoorbeeld cameralenzen, krachtige flitsers of extra accu's.

Bij een spiegelreflexcamera wordt het licht door de lens gebundeld en via de spiegel en een pentaprisma naar de zoeker geleid.

Wanneer de ontspanner wordt ingedrukt, klapt de spiegel omhoog en gaat de sluiter (kort) open, zodat het beeld op de ccd valt. Het beeld geprojecteerd op de ccd zal worden uitgelezen en via een complexe ingebouwde computerchip worden omgezet in een digitale foto. Een digitale spiegelreflexcamera werkt dus ongeveer hetzelfde als een analoge camera.

Systeemcamera/mirrorless camera

De betekenis en de werking van een spiegelreflexcamera past ook bij die van een systeemcamera. Maar er is wel een groot verschil:

Een systeemcamera heeft binnenin geen spiegel en daardoor vaak ook geen optische zoeker. Soms wel een elektronische zoeker, die een live weergave geeft van wat de sensor Vroeger waren deze traag, batterij verbruikend en hadden ze een slecht dynamisch bereik (hierdoor worden je foto’s bijvoorbeeld minder goed belicht).
Nu zijn de systeemcamera’s veel beter ontwikkeld in deze aspecten waardoor ze vaak beter zijn dan de optische zoeker van de spiegelreflexcamera.

Feitelijk is een spiegelreflexcamera ook een systeemcamera.

Er zijn grofweg 3 soorten systeemcamera’s, gebaseerd op grootte van het beeld, de beeldsensor. Dit zijn (gesorteerd op groot naar klein):

Fullframe camera: deze is het duurst, maar erg goed: het maakt de achtergrond bijvoorbeeld mooi wazig.
Cropcamera (APS-C-sensor): deze is grofweg 2/3e van de grootte van een fullframe sensor: er wordt eigenlijk een uitsnede/crop gemaakt van het beeld.
Camera met micro four thirds sensor: deze sensor is het kleinst en lichtst, omdat het maar een kwart van de grootte van een full frame sensor is.

Maar lenzen zijn niet het enige wat de kwaliteit van de foto beïnvloeden, namelijk ook de sensoren en het diafragma.

Compactcamera/point-and-shootcamera

Compactcamera’s hebben geen verwisselbare lens. Ze zijn vaak klein en licht, hebben een groot zoombereik en kunnen makkelijk kleine objecten beeldvullend kunnen fotograferen. Ze zijn ideaal voor beginnende fotografen. Binnen deze soort bestaan 4 types:

Travelzoom: Een compacte camera die makkelijk mee op vakantie kan. Deze camera is vooral geschikt voor mensen die tijdens hun vakantie makkelijk foto’s willen maken en willen inzoomen.
Superzoom: Als je graag ver inzoomt en een iets grotere camera prettiger vindt, is een superzoomcamera iets voor jou. Deze zijn groter, zwaarder en iets duurder dan de travelzoom.
Onderwatercamera: Als je een camera wil die tegen nattigheid, kou, modder, zand en een stootje kan, is een onderwatercamera het beste.
Geavanceerde camera: Geavanceerde camera’s zijn beter in verschillende aspecten, zoals de fotokwaliteit en de instelmogelijkheden, maar een stuk duurder en ingewikkelder.

Bij een compactcamera wordt het licht door de lens gebundeld en valt het op de gesloten sluiter en niet op de ccd. Wanneer de ontspanner wordt ingedrukt wordt de sluiter kort geopend. Wanneer de sluiter weer gesloten is, wordt de ccd uitgelezen en via een complexe ingebouwde computerchip omgezet in een digitale foto.

Er bestaat ook nog een bridgecamera: een camera die een ‘brug’ vormt tussen een compacte camera en een spiegelreflexcamera.

5 Wensen en eisen aan mijn eigen camera.

Ik wil graag een digitale camera kopen die past bij wat ik ermee denk te gaan doen. Dit is de lijst van wensen en eisen;

Makkelijk te vervoeren.
Compactcamera.
Niet te groot
Automatische bediening.
Inzoomen zonder al te veel kwaliteit te verliezen.
Veel scherptediepte.
Goede zoom en macro.
Kan ook tweedehands zijn.
Budget: 500 gulden/250 euro.

6 Welke camera’s komen voor mij in aanmerking?

Ik twijfelde eerst tussen een compactcamera en systeemcamera. Dit zijn de verschillen:

Een compactcamera is kleiner en handzamer dan een systeemcamera.
Een compactcamera heeft minder opties dan een systeemcamera.
Een systeemcamera heeft een betere beeldsensor.
Een systeemcamera heeft verwisselbare lenzen.

Ik kies voor een simpele systeemcamera in plaats van een geavanceerde compactcamera. De simpele systeemcamera is namelijk goedkoper en heeft meer voordelen voor mij dan een geavanceerde compactcamera.

Wel is het ingewikkelder om verschillende lenzen te hebben voor verschillende situaties. Ik vond op deze site een handige tabel hierover.

Vaak zit er bij een systeemcamera al een algemene lens: een beetje zoom, een beetje groothoek etc. Deze is ongeveer tussen 15 en 55 mm.

Ik kies waarschijnlijk de Micro Four Thirds sensor omdat deze het goedkoopst en kleinst is.

Modellen die voor mij in aanraking komen:

Een canon eos m3. Mogelijkheden:

CANON EOS M3. Op de site is de camera 200 euro zonder een lens. Op marktplaats kun je er nog een lens bij kopen voor 35 euro.
CANON EOS M3. Op deze site is de camera 300 euro met lens, maar je moet het wel zelf komen ophalen.
CANON EOS M3. Op deze site is de camera 230 euro met lens, maar je moet het wel zelf komen ophalen in Amstelveen.
CANON EOS M3. Op deze site is de camera 250 euro met lens, maar je moet het wel zelf komen ophalen in Eindhoven.
CANON EOS M3. Op deze site is de camera 289 euro met lens.

Bronnenlijst

Geschreven in september 2019