Het heelal
- Hoe groot is het heelal?
Niet-voor-te-stellen groot. Het is zo groot dat je het niet in kilometers uitdrukt, maar in lichtjaren. Jaar, dat klinkt misschien gek, maar het is hoeveel kilometer het licht af kan leggen in een jaar. Een lichtjaar is 9500 miljard kilometer. Dat is veel! En het heelal heeft een breedte van ongeveer 156 miljard lichtjaren...... En het is nog steeds aan het uitdijen van de oerknal (volgende hoofdstukje)! Dus lukt het je ooit om het hele heelal te zien? Ik denk dat je het antwoord zelf al weet!
- Hoe is het heelal ontstaan?
Het heelal is waarschijnlijk ontstaan door een oerknal, ook wel de Big Bang genoemd. Het was een enorme hete ontploffing, een uitdijing waarin kleine structuren zoals protonen en neutronen, en deze gingen aan elkaar klonteren. Later kwamen er ionen, daarna de elementen en dan nog grotere verbindingen, en later veel grotere structuren, zoals sterren en hele sterrenstelsels!
Later, 400.000 jaar later, was het waren de protonen en neutronen en ionen afgekoeld en ontstonden er electronen. Deze gingen allemaal aan elkaar zitten en vormden atomen. Alles in dit heelal is gemaakt van atomen. Jij, je tafel, je huis, je straat, alles!
Nu denk je zeker: Jaja, maar waarom was die ontploffing er?
Tja, dat weet niemand precies. Ik kan je het wel een beetje uitleggen:
Het begon met een proton, die samen was geperst tot een miljardste van zijn omvang, en die werd in een ruimte gepropt die nog veel kleiner was dan die samengeperste proton. Hierbij ontstond er een ontploffing. Maar hoe dat mogelijk kon zijn, weet niemand.......
In de tijd dat jij nodig had om dit verslag te lezen, was het heelal al ontstaan!
- Wat zijn elementen?
Ik had het in het vorige hoofdstuk over elementen, maar wat zijn elementen?
Een element is een stof die slechts uit een groep atomen bestaat, zoals hout, ijzer, maar ook zuurstof en kooldioxide. Wanneer iets een verbinding is, is het niet een groep atomen, maar twee. Dat is dus geen element.
Er bestaan natuurlijke elementen, zoals zuurstof, maar ook elementen waar wetenschappers mee hebben geknutseld en uiteindelijk een nieuw element hebben gemaakt. Er bestaan 94 elementen die de natuur heeft gemaakt, en 24 die door de mens zijn gemaakt. In totaal bestaan er dus 118 elementen.
Als je zoekt op elementen, zie je al gauw het periodiek systeem staan. Dit is een moeilijk woord, maar eigenlijk is het gewoon een tabel waar de elementen in staan, op een bepaalde manier genummerd en in gevuld namelijk: De elementen zijn geordend naar hun atoomnummers (aantal protonen in de atoomkern). De tabel is verdeeld in 4 blokken. Over het algemeen zijn binnen één rij (periode) de elementen die aan de linkerkant staan metalen en die aan de rechterkant niet-metalen, zegt Wikipedia. Als je even naar boven scrolt zie je het periodiek stelsel.
- Waaruit bestaat het heelal?
Dat is moeilijk te zeggen, want de mens weet maar 4 procent van het heelal te omschrijven! Dus het lijkt alsof we het hele heelal snappen, maar dat is helemaal niet zo! We zitten maar te kijken op een heel klein stukje. We weten wel dat we planeten, sterren, zonnen, manen, zonnestesels en sterrenstelsels hebben.
- Waaruit bestaat ons zonnestelsel?
Het zonnestelsel bestaat uit eigenlijk uit een hoop niks, met in het de hele grote zon.
En allemaal andere hemellichamen die de zon bij zich houdt door haar zwaartekracht. De zon is maar liefst 99,86 procent van de massa in het zonnestelsel! We zien de zon wel heel klein, maar dat komt doordat de zon heel ver weg staat.
We hebben maar een ster in ons zonnestelsel: De zon. de sterren die we in de lucht zien zijn niet van ons zonnestelsel, moet je nagaan hoe ver weg ze staan! Ook hebben we negen planeten en meer dan 150 manen.
De definitie van een zonnestelsel: Een planetenstelsel met een ster in het midden waar hemellichamen omheen draaien.
- Hoe groot is het zonnestelsel en de planeten, de zonnen etc.?
Ik laat hier de grootte van de planeten zien, in klilometers en de middellijn gemeten:
Mercurius: 4878 km
Venus: 12.104 km
Aarde: 12.756
Mars: 6788
Jupiter: 142.893
Saturnus: 120.000
Uranus: 50.800 km
Neptunus: 48.600 km
Pluto: 2280 km
Zon: 1.392.000 km
Maan: 3475,6 km
Wat zijn zwarte gaten?
Na de ontploffing blijft van zo'n hele grote ster maar een klein sterretje over met zo’n sterke zwaartekracht dat zelfs licht niet kan ontsnappen. Zo wordt het gat 'zwart' zonder licht.
-Wist je dat?
Om het nog wat leuker te maken, hier wat weetjes.
Zonnestelsel weetjes:
⦁ Wist je dat wij de zon zo groot vinden, maar dat er nog veel grotere sterren bestaan die 500 keer groter zijn dan de zon?
⦁ Wist je dat als je met een auto, 100 km per uur, non stop naar de zon zou rijden dat het dan 170 jaar duurt voordat je je bestemming bereikt hebt? Reken maar uit hoeveel kilometer de Zon van de aarde afstaat!
⦁ Het verschil tussen manen, planeten en sterren: een ster geeft licht en een planeet niet, een maan draait om een planeet en een planeet draait om een zon.
Planeten weetjes:
⦁ Wist je dat op Neptunus de wind soms 2000 kilometer per uur gaat?
⦁ Wist je dat als je Saturnus in water neer zou leggen, dat hij dan zou drijven?
⦁ Wist je dat Jupiter de grootste planeet in ons zonnestelsel is?
⦁ Wist je dat Pluto geen planeet maar een dwergplaneet is?
⦁ Wist je dat je op Venus bewijze van spreke om de dag jarig bent, en ook nog eens heel lang? Je denkt: Huh? Ik zou het je uitleggen: een dag op Venus duurt 243 aardse dagen! De aarde heeft 365 dagen nodig om een rondje rond de zon te maken. En ongeveer 24 uur om een rondje rond de eigen as te draaien. Venus staat wat dichter bij de zon en heeft maar 225 dagen nodig om een rondje rond onze ster te voltooien. Maar: de planeet draait heel langzaam rond de eigen as: zo’n rondje duurt 243 dagen. Dus na iets minder dan twee lange dagen op Venus ben je alweer jarig!
⦁ Wist je dat de laagste temperatuur in het heelal -273,15 graden Celsius is? Het kan niet kouder dan dat!
⦁ Wist je dat je niks kan horen in de ruimte? Dat komt doordat je geluid hoort via geluidsgolven, en alleen maar al geluidsgolven ergens tegen aan komen hoor je wat. Je hoorde dus ook niets bij de oerknal! Daarom klopt het woord Big Bang ook niet. Het is zelfs zo dat het woord Big Bang het eerst sarcastisch werd gebruikt.
⦁ Wist je dat als je met een vliegtuig naar Mars zou gaan, je dan 1000 jaar onderweg bent?
⦁ Wist je dat er meer sterren in het heelaal bestaan dan dat er zandkorrels op aarde?
Add comment
Comments
Interessant! Vooral die Weetjes zijn heel leuk.